Het VK vs. de VS: vriend en vijand in taal (deel 2)

Als je deel één van Taalvijanden hebt gezien, maak je dan klaar voor de tweede aflevering van Amerikaanse woordspelling versus Britse woordspelling, zoals verteld door de briljante Brit Tom en de geweldige Amerikaan Martinique.

Pavement vs. Sidewalk

M: Dit is niet logisch. Waarom zouden we iets noemen waar het van gemaakt is? Met die logica zouden we mensen atomen moeten noemen en pasta tarwe. Een sidewalk is eigenlijk de zijkant van de weg waar je kunt lopen. Simpel!

T: Pavement verwijst naar het verharde gedeelte van de weg dat uitsluitend bestemd is voor voetgangers. Het komt van het Latijnse pavimentum, wat "belopen vloer" betekent. Belopen omdat het voor voetgangers is. Klinkt logisch, niet?

Diaper vs. Nappy

M: Diaper was de term die werd gebruikt voor kleine, herhaalde geometrische vormen en verwees later naar witte linnen stof. Het is dus een mooie manier om te zeggen dat iets waar je babyuitwerpselen in wikkelt eigenlijk gewoon mode is.

T: Deze verwart me enorm omdat diaper eigenlijk helemaal niets met babyhygiëne te maken heeft. Amerikanen hebben het gewoon verzonnen. Nappy is tenminste een eenvoudige afkorting van napkin, dat is wat mensen vroeger om de billetjes van baby's wikkelden. We waren niet anders dan vindingrijk.

Cookie vs. Biscuit

M: We hebben je dus al verteld wat een biscuit was (de Britse equivalent van een scone). Maar cookie is gewoon een geweldig woord! Cookies zijn zoet, net als dit woord. Maar als ik hier letterlijk moet zijn, het komt van het Nederlandse woord "koekjes," en laten we eerlijk zijn, de Nederlanders weten hoe ze dingen moeten bakken.

T: Dit is een van mijn favoriete Britse woorden omdat het zo eenvoudig is. Het is afgeleid van het oude Franse bescuit - een combinatie van het Latijnse bis (wat "twee keer" betekent) en coctus (de verleden tijd van coquere, wat "koken" betekent) omdat biscuits oorspronkelijk werden gebakken en daarna in een oven werden gedroogd om ze langer houdbaar te maken. Zie je, wetenschap en taal komen samen in perfecte, heerlijke harmonie.

Trash vs. Rubbish

M: Normaal zeggen we garbage, maar trash is straattaal en heeft zoveel betekenissen: het kan een zelfstandig naamwoord zijn voor vuilnis, een bijvoeglijk naamwoord dat iets beschrijft dat van slechte kwaliteit is en een werkwoord voor die gelegenheden waarbij je een hotelappartement vernielt omdat je besluit een rockstarleven te leiden. Elk woord dat meerdere betekenissen heeft is voor mij niet oké.

T: Rubbish is verwant aan rubbous, een hybride woord uit het Oudfrans en Oudengels, afgeleid van robe, wat "spoils" betekende (overigens een woord dat ook rommel betekent, maar chiquer klinkt). Je kunt het ook gebruiken als een slang werkwoord om iets te betekenen dat niet goed is, wat werd uitgevonden door mensen uit Australië en Nieuw-Zeeland in de jaren 1950. Het Verenigd Koninkrijk bezat die landen, dus het woord werd legaal van ons zodra het was uitgevonden. Dus wat als dat oneerlijk is? Wij hebben de regels niet gemaakt.

French Fries vs. Chips

M: French Fries is gewoon logisch omdat de Fransen ons Amerikanen veel geweldige dingen hebben gebracht, zoals het Vrijheidsbeeld en Louisiana. Daarom is het niet meer dan normaal dat we een verbazingwekkend lekkere gefrituurde aardappel naar hen vernoemen. Merci à vous!

T: Chips zijn de letterlijke stukjes aardappel die tot frietjes zijn gehakt (gechipped!) om er gefrituurde chips van te maken die heerlijk samengaan met kerriesaus en andere heerlijke calorierijke specerijen. Dat brengt ons bij...

Chips vs. Crisps

M: Chips worden chips genoemd omdat ze "chippen" (=afbrokkelen) als je erop bijt. Het helpt je te anticiperen op de ervaring die je op het punt staat te ondergaan tijdens het snacken.

T: Hoewel het waar is dat Amerikaanse chips ook de chips zijn van de aardappel waar ze van gemaakt zijn, zijn deze chips zo dun gesneden dat ze helemaal knapperig (= crispy!) worden als ze gekookt worden - en daarom heten ze crisps. Behalve tortillachips, die anders heten omdat Mexicaanse mensen zich aan niemands regels houden en dingen noemen zoals ze willen, zolang ze maar in guacamole gedoopt kunnen worden. (En daarom houden we van hen en hun keuken).

Soccer vs. Football

M: Dus, uhm, eigenlijk hebben de Britten dit uitgevonden *zenuwachtig gelach,* maar wij hebben het gehouden! Go Team America!

T: Waarom heet American football football? Ze gooien het grootste deel van de tijd en het raakt nooit hun voeten! Dit slaat nergens op en Amerikanen zouden zich moeten schamen als ze ons een sport zien beoefenen die, tenzij je keeper bent, alleen voet-tegen-bal acties inhoudt.

Sneakers vs. Trainers

M: De betekenis zit hem dus in het woord: in de jaren 70 populariseerde Henry Nelson McKinney deze term toen hij werkte aan een Keds-campagne om een rubberen zool te introduceren waarmee je nietsvermoedende vrienden en familie kon besluipen (= sneaken dus!). Waarom zou je het een trainer noemen? Je schoenen zeggen nooit dat je moet moet gaan opdrukken of lezen je de les met motiverende spreuken, zoals "No pain, no gain." Waarom proberen Britten schoenen dan te vermenselijken? Dat is gewoon raar.

T: In Groot-Brittannië waren we traag met het invoeren van deze sportschoenenonzin omdat we zo stijlvol zijn, en toen we dat deden, droegen we ze alleen voor sporttraining, vandaar de bijnaam trainers. En wie sluipt er nou in sneakers? Dat is gewoon raar.