Woorden kunnen gecombineerd worden om samengestelde zelfstandige naamwoorden te vormen. Deze komen zeer vaak voor en er worden bijna dagelijks nieuwe combinaties bedacht. Gewoonlijk bestaan ze uit twee delen. Het eerste deel vertelt ons wat voor soort voorwerp of persoon het is, of wat het doel is. Het tweede deel identificeert het voorwerp of de persoon in kwestie. Samengestelde zelfstandige naamwoorden hebben vaak een betekenis die anders of specifieker is, dan de twee aparte woorden.
| Eerste deel: type of doel | Tweede deel: wat of wie | Samengesteld zelfstandig naamwoord |
|---|---|---|
| police | man | policeman |
| boy | friend | boyfriend |
| fish | tank | water tank |
| dining | table | dining-table |
Je hebt opgemerkt dat het samengestelde zelfstandig naamwoord geschreven kan worden als een enkel woord, als een woord met een verbindingsstreepje of als twee woorden. Hier bestaan geen duidelijke regels over. Een algemene vuistregel is om de meest voorkomende samengestelde zelfstandige naamwoorden als een woord te schrijven en de overige als twee woorden.
De elementen in een samengesteld zelfstandig naamwoord zijn zeer verschillende onderdelen van spraak.
| Samengestelde elementen | Voorbeelden |
|---|---|
| zelfstandig naamwoord + zelfstandig naamwoord |
bedroom water tank motorcycle printer cartridge |
| ze;fstandig naamwoord + werkwoord |
rainfall haircut train-spotting |
| zelfstandig naamwoord + bijwoord |
hanger-on passer-by |
| werkwoord + zelfstandig naamwoord |
washing machine driving licence swimming pool |
| werkwoord + bijwoord |
lookout take-off drawback |
| bijwoord + zelfstandig naamwoord |
onlooker bystander |
| bijvoeglijk naamwoord + werkwoord |
dry-cleaning public speaking |
| bijvoeglijk naamwoord + zelfstandig naamwoord |
greenhouse software redhead |
| bijwoord + werkwoord |
output overthrow upturn input |
Uitspraak
Klemtoon is belangrijk in uitspraak. Het maakt namelijk onderscheid tussen een samengesteld zelfstandig naamwoord en een bijvoeglijk naamwoord met een zelfstandig naamwoord. In samengetelde zelfstandige naamwoorden komt de klemtoon gewoonlijk op de eerste lettergreep.
Voorbeelden
- a 'greenhouse = place where we grow plants (samengesteld zelfstandig naamwoord)
- a green 'house = house painted green (bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord)
- a 'bluebird = type of bird (samengesteld zelfstandig naamwoord)
- a blue 'bird = any bird with blue feathers (bijvoeglijk naamwoord en zelfstandig naamwoord)